Hiểu đúng về 'tự sản tự tiêu' của điện mặt trời mái nhà
Hiểu đúng về “tự sản tự tiêu”
Khi Bộ Công Thương ra tờ trình ĐMTMN chỉ áp dụng với nhà dân, công sở, nhiều ý kiến băn khoăn phải chăng các nhà máy ở khu công nghiệp cũng không được lắp ĐMTMN, ngay cả tự sản tự tiêu.
Nhưng thực tế lại khác so với suy nghĩ của nhiều người. Thời gian qua, sau khi giá ưu đãi (FiT) cho ĐMTMN kết thúc vào 31/12/2020 nhiều nhà máy vẫn lắp ĐMTMN theo nguyên tắc “tự sản tự tiêu” theo phương án hợp tác mua bán điện PPA (Power Purchase Agreement). DN chỉ cần đáp ứng yêu cầu về phòng cháy chữa cháy, giấy phép xây dựng, môi trường.
Chẳng hạn, tháng 6/2023, GreenYellow Vietnam thông báo đã hoàn thành dự án điện mặt trời áp mái cho Công ty Cổ Phần Xích Líp Đông Anh (Dong Anh C&F) với tổng công suất dự án là 750 kWp. Công ty này cũng đầu tư hệ thống điện mặt trời áp mái cho Tổng công ty May Bắc Giang (LNG). Hay hồi tháng 7, Công ty TNHH Công nghiệp Chiến Thắng (Chiến Thắng Aluminum) cũng thông báo hệ thống điện mặt trời 1,5 MWp cũng sẽ được lắp đặt trên mái nhà máy này.
Từ những dẫn chứng trên, một chuyên gia am hiểu về điện mặt trời áp mái khẳng định: Nếu có cơ chế nối lưới và bán điện thừa cho EVN thì DN mới phải đợi chính sách, còn nếu lắp đặt điện mặt trời để tự dùng thì không cần phải có có chính sách nào. Bộ Công Thương cần phải minh định rõ vấn đề này để người dân, DN có thể yên tâm đầu tư, lắp đặt ĐMTMN tự dùng. Tuy nhiên, về lâu dài cần có chính sách cụ thể liên quan đến nối lưới và bán điện thừa cho EVN để tránh lãng phí điện mặt trời khi DN không sử dụng hết lượng điện sản xuất.
Trước câu hỏi các dự án ĐMTMN các công trình như trường học, bệnh viện, khu công nghiệp, khách sạn… không phát điện lên lưới, không gây áp lực lên hệ thống truyền tải, EVN cũng không mua lại thì tại sao lại cấm cản, đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) cho hay quan điểm này có cả sai và đúng.
Cụ thể, sai là nhà nước không cấm nhưng cần phải kiểm soát để bảo đảm an ninh, an toàn của hệ thống điện quốc gia. Do ĐMTMN nếu có liên kết với lưới điện quốc gia (đấu nối sau công tơ) thì sẽ gây áp lực lên hệ thống điện quốc gia. Ý đúng ở đây là ĐMTMN sẽ không gây áp lực lên hệ thống điện quốc gia nếu nguồn này độc lập, không có sự liên kết với lưới điện, nghĩa là phụ tải và nguồn phát điện độc lập với lưới điện, hoạt động không phụ thuộc vào sự có hay không có điện trên lưới điện quốc gia. “Trong trường hợp này nhà nước không cấm và cũng không cần phải kiểm soát”, đại diện Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo (Bộ Công Thương) khẳng định.